خواندن کتاب انجیل توسط پیرزن تنها نشسته

نقاش: ژرار دو
تاریخ خلق اثر: بین سالهای 1631 تا 1632 میلادی
کشور: هلند
رسانه: رنگ روغن روی پانل
سبک: باروک
موضوع: دین و کتاب مقدس، خواندن کتاب انجیل، پیرزن در حال مطالعه.

نشان دادن مفهوم پیری به واسطه اشیاء

ژرار دو در این تابلوی زیبا، تصویری را از یک پیرزن کشیده که در حال مطالعه و خواندن کتاب است. جدای از اینکه این اثر بسیار ماهرانه خلق شده و به واقعیت بسیار نزدیک است، باید دقت نظر ژرار را در توجه به کشیدن جزئیات نقاشی، تحسین کنیم. ژرار برای اینکه بتواند پیر بودن این زن را به خوبی تصویر سازی کند و ارتباط بین اجزای موجود در این نقاشی را با سالخوردگی این زن پیوند دهد، از شیوه ماهرانه و ظریفی استفاده کرده است. آن شیوه این است که پیرزن به دلیل اینکه سالخوردگی او را ناتوان کرده است و از قدرت جسمانی و توانایی اعضای بدنش، کاسته و چشمان او را کم بینا و ضعیف کرده است، پس نمی تواند در حالت عادی و از فاصله دورتری، به مطالعه متن کتاب بپردازد و به همین دلیل با دستان خود، کتاب را به چشمان خود نزدیکتر کرده تا بتواند به آسانی آن را بخواند. شاید این نکته که به آن اشاره کردیم، آنچنان مهم به نظر نرسد ولی همین ریزه کاری ها و نکته سنجی ها، می توانند مفهوم پیر بودن را بهتر و بیشتر آشکار سازند.

تضاد شدید بین پیرزن و آنچه که می خواند

ژرار در کشیدن کتابی که این پیرزن در دست دارد، بسیار دقت کرده و همه جزئیات داخل آن را نیز کشیده است. او بصورت کاملاً آگاهانه قصد داشته تا متن درون کتاب، برای بیننده نقاشی، مشخص و قابل خواندن باشد، تا آنها بدانند که این پیرزن در حال خواندن چه کتابی و با چه مفهومی است. متن درون این کتاب متعلق به آغاز فصل 19 از انجیل لوقا است که می گوید: «اینک نصف دارایی خود را به فقرا خواهم بخشید». اما بین ظاهر این پیرزن و محتوایی که در حال خواندن آن است، تضاد شدیدی وجود دارد. او لباسهای بسیار اشرافی و گران قیمتی را به تن دارد که در آن زمان فقط افرادی خاص و ثروتمند می توانستند اینگونه پوششی را تهیه کنند. پس او هنوز به اموال دنیایی و مادی، وابسته است و به نظر نمی رسد که این قصد را داشته باشد تا در زندگی واقعی، نیمی از دارایی های خود را به نیازمندان ببخشد.

استفاده از آموزه های دینی و اخلاقی در نقاشی

برای اینکه بهتر بدانید این پیرزن در حال خواندن کدام قسمت از انجیل لوقا است، ما این قسمت را به طور کامل در زیر قرار می دهیم. خواندن این بخش از انجیل می تواند به ما برای درک و شناخت هدف اصلی این نقاشی، کمک کند.

انجیل به نوشته لوقا: 19: 1 تا 10:

(19)- باجگیری به عیسی ایمان می آورد:

1- عیسی وارد اریحا شد تا از آنجا راه خود را بسوی اورشلیم ادامه دهد.

2- در اریحا شخص ثروتمندی زندگی می کرد، بنام «زکی» که رئیس ماموران باج و خراج بود.

3- او می خواست عیسی را ببینید، اما به سبب ازدحام مردم نمی توانست، چون قدش کوتاه بود.

4- پس جلو دوید و از درخت چناری که در کنار راه بود، بالا رفت تا از آنجا عیسی را ببیند.

5- وقتی عیسی نزدیک درخت رسید، به بالا نگاه کرد و او را بنام صدا زد و فرمود: «زکی، بشتاب و پایین بیا! چون می خواهم امروز به خانه تو بیایم و مهمانت باشم!»

6- زکی با عجله پایین آمد و با هیجان و شادی، عیسی را به خانه خود برد.

7- تمام کسانی که این واقعه را دیدند، گله و شکایت سر داده، با ناراحتی می گفتند: «او مهمان یک گناهکار بدنام شده است!»

8- اما زکی در مقابل عیسای خداوند ایستاد و گفت: «سرور من، اینک نصف دارایی خود را به فقرا خواهم بخشید، و اگر از کسی مالیات اضافی گرفته باشم، چهار برابر آن را پس خواهم داد!»

9 و 10- عیسی به او فرمود: «این نشان می دهد که امروز نجات به اهل این خانه روی آورده است. این مرد، یکی از فرزندان ابراهیم است که گمراه شده بود. من آمده ام تا چنین اشخاص را بیابم و نجات بخشم!»

آنان که می خوانند و می گویند اما عمل نمی کنند

با توجه به آنچه در بالا آورده شد، حالا دیگر بهتر می توانیم به هدف اصلی ژرار در کشیدن این اثر پی ببریم. او در واقع می خواهد به صورت نمادین، انسانی را نشان دهد که زندگی اش به پایان راه نزدیک شده و سالخوردگی را می توان در چهره او دید، اما هنوز نتوانسته است از دلبستگی های این دنیا، دل برکند و به شدت درگیر تضاد بین ظاهر و باطن خود شده است. او در حال خواندن متنی است که انسان را به بخشیدن بخشی از ثروتش به فقرا، فرا می خواند. اما در ظاهر این زن سالخورده، نمی توان چیزی را پیدا کرد که با مفهوم متنی که در حال خواندن آن است، مطابقت و همخوانی داشته باشد. او لباسی گران قیمت بر تن دارد که با جواهری بسیار ارزنده، زینت داده شده است. پس این نقاشی نماد کسانی است که به آنچه در فکر خود دارند، عمل نمی کنند و آن را فقط در حد یک باور زیبا، نگه می دارند.

اگر مایل هستید تا درباره جزئیات زندگی ژرار دو، اطلاعات کامل تری را مطالعه کنید، می توانید نقاشی: (مرد اختر شناس) را مشاهده کنید.