نسخه ای قدیمی از اشعار هفت اورنگ جامی

بازدید: 1050 بازدید
جامی

متاسفانه روی این اثر نامی از پدید آورنده یا پدید آورندگان آن نوشته نشده است. همچنین منابع معتبر و موزه ای که این نگاره در آن قرار دارد نیز اطلاعاتی درباره نام خالق اصلی این اثر تا این زمان ارائه نکرده اند. دلیل ناشناس ماندن نقاش و خطاط در این گونه آثار این است که تاجران و دلالان عتیقه در دورانهای گذشته، اقدام به خارج کردن این ورق ها از کشور ایران کرده اند و چونکه این صفحه متعلق به کتابی بزرگتر و مصور بوده، معمولاً نقاش آن، نام خود را فقط در ابتدای کتاب می نوشت و به دلیل اینکه اینگونه صفحات از کتاب اصلی کنده شده و به سرزمین های دیگر برده شده اند، پس طبیعی است که به آسانی نمی توان نام و نشانی از نگارگر اصلی آنها بدست آورد. البته هیچ اطمینانی هم وجود ندارد که اگر این نسخه های خطی در ایران باقی می ماندند، تا امروز می توانستند از گزند رویدادها جان به در برند!

تاریخ خلق این نگاره: قرن 16 میلادی
مکان خلق این برگ مصور: کشور ایران
رسانه: جوهر و آبرنگ روی کاغذ طلا کاری شده.
موضوع: مینیاتور ایرانی قدیمی، برگی مصور از اشعار کلاسیک زبان پارسی، نگاره مینیاتوری گواش، نسخه ای کم یاب و قدیمی از هفت اورنگ جامی، طرح مینیاتور گل و بوته، شعری زیبا از دیوان جامی، نگاره مینیاتور ایرانی از یک گل سرخ با رنگ گواش.
مکان نگهداری این ورق ادبی در حال حاضر: این اثر هم اکنون در نگارخانه هنر فریر (Freer and Sackler Galleries) و در زیر مجموعه کلکسیون آرتور سکلر (Arthur M. Sackler Gallery) جای دارد. این نگارخانه و موزه هنری در کشور آمریکا، شهر واشینگتن قرار دارد.
منبع اشعار موجود در این نگاره: هفت اورنگ جامی، تحفة‌الاحرار، بخش: مقاله ششم در اشارت به زکات که سرمایه بالش مال و مالش نفس بخل سگال است.

متن نگاشته شده در این اثر ادبی:

زین زر و سیمست بباغ نعیم
قصر ترا خشت زر و خشت سیم

خشت زر پخته ده و سیم خام
تا که بود قصر تو فردا تمام

ماره مکن زر که شود ماره مار
گردنت از مار شود طوق دار

چون بگلوی کس ازان مارهیچ
ندهی ازان بین بگلو مارپیچ

هر درم سیم که حق فقیر
زیر زمین می کنیش جای گیر

بهر جزای تو بروز شمار
سرخ چو دینار کنندش زنار

گاه برخ داغ نهندت که هان
بهر چه رخ داشتی از وی نهان

گاه به پهلو که ز بس بی رهی
پهلو ازو بهر چه کردی تهی

گاه به پشتت که ز روی درشت
بهر چه کردی سوی بیچاره پشت

داغ دو رویه به تنت لاله وار
بس که بسوزند شوی لاله زار

قرص درم گر بود افزون بفرض
طول دهندت بهمان قدر و عرض

تصویری از نمای نزدیکتر این ورق مصور:
هفت اورنگ